Եթե տնտեսական աճ չլինի, բյուջեն չի բավարարի

Արդեն չորրորդ օրն է, ԱԺ-ում ընթանում են 2015-ի բյուջեի նախագծի շուրջ լսումները՝ ոլորտ առ ոլորտ, և կշարունակվեն հաջորդ շաբաթ։ Լսումների առաջին իսկ օրը վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանը երկրի գլխավոր ֆինանսական փաստաթուղթը կնքեց «սոցիալական» անունով։
Եվ այսպես, հաջորդ տարվա պետբյուջեի նախագծով եկամտային մասը 1 տրիլիոն 184,5 միլիարդ դրամ է, ինչը 4,3 %-ով ավելի է 2014-ի համեմատ։ Ծախսերը նախատեսված են 1 տրիլիոն 298,6 միլիարդ դրամ, դեֆիցիտը կազմում է 114,1 մլրդ դրամ, ինչը 3,6 միլիարդով ավելի է 2014-ի համեմատ։ Ֆինանսական գլխավոր փաստաթղթով կառավարությունը հարկաբյուջետային քաղաքականությունում շարունակում է պետական պարտքի կայունության ապահովումը։ Գյուղատնտեսության ոլորտում 2015-ին նախատեսվում է սուբսիդավորման աճ 50 %-ով։
Սրանք սոսկ թվեր չեն, այլ, ըստ էության, երկրի սոցիալական զարգացման արտացոլանքը։ Թե իրականում այս թվերն ինչ ազդեցություն կունենան սոցիալ-տնտեսական գործընթացներում, ժամանակը ցույց կտա։ Համենայն դեպս, եկամտային մասի ապահովումից է կախված բյուջեով նախատեսված ծրագրերի իրականացումը։ Եկամտային մասն էլ իր հերթին խիստ փոխկապակցված է երկրում ընթացող տնտեսական զարգացումների հետ։ Գաղտնիք չէ, որ վերջին 5-6 տարում Հայաստանի տնտեսությունն անկում է ապրել, և այս պայմաններում շատ կարևոր է աշխուժացնել տնտեսական գործընթացները, ոչ թե փորձել եկամտային մասն ապահովել հարկերի «տակից» ավելացմամբ, ինչը վերջին տարիներին օրինաչափություն է դարձել։
Եվ այսպես, 2015-ի պետբյուջեի նախագիծն անվանվեց սոցիալական, գուցե դա պայմանավորված էր նրանով, որ պետական հատվածում նախատեսվում է աշխատավարձերի բարձրացում։ Ինչ խոսք, սա կարևոր և երկար սպասված երևույթ է, հատկապես պետական հատվածի միջին օղակներում աշխատողների համար։ Սակայն, մյուս կողմից, շատ հետաքրքիր պատկեր է բացվում, երբ ուսումնասիրում ենք պետական ապարատի պահպանման և սպասարկման համար 2015-ի պետբյուջեի նախագծով նախատեսված ծախսերը։ Այն կազմում է բյուջետային ծախսերի շուրջ 7 %-ը։
Օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանության մարմինների բնականոն գործունեություն կազմակերպելու նպատակով հաջորդ տարի գործադիրը նախատեսում է ծախսել 90,1 մլրդ դրամ, ինչը 18 միլիարդով ավելի է այս տարվա համեմատ։ Հիշեցնենք, որ պետական ապարատի պահպանման համար այս տարի 10 մլրդ դրամի հավելյալ ծախսեր են պահանջվել։ Գործադիրը պետական ապարատի պահպանման այս տարվա ծախսերի կտրուկ ավելացումը բացատրում է հաստիքների և էլեկտրաէներգիայի սակագնի բարձրացմամբ։
Ի դեպ, նկատենք, որ օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանության համակարգում զբաղվածներին աշխատավարձ վճարելու համար 2015-ին նախատեսվում է հատկացնել 63,3 մլրդ դրամ, ինչը 14,7 մլրդ-ով ավելի է այս տարվա ցուցանիշից։ Ենթադրել, որ աշխատողների աշխատավարձերի բարձրացումը զգալի կլինի, կասկածելի է, քանի որ այն տեղաբաշխվելու է 18186 աշխատողների միջև։
Փոխարենը 2015-ին ժողովուրդը ստիպված է լինելու իր գրպանից վճարել նաև պետական կառավարման համակարգում չինովնիկներին սպասարկող 989 ծառայողական ավտոմեքենաների պահպանման ծախսերը։ Ի դեպ, ծառայողական 989 ավտոմեքենաների մեջ հաշվարկված չեն հարկային, մաքսային և ԴԱՀԿ ծառայությանը պատկանող ավտոմեքենաները։ Այլ կերպ ասած, հարկատուներիս հաշվին պետական չինովնիկները ծառայողական մեքենաներով հանգիստ «կֆռֆռան»։

Ժասմեն ՎԻԼՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• ՃՇՀԱՀ-ն և Ստավրոպոլի «Հյուսիս-Կովկասյան դաշնային» համալսարանը հեռահար եղանակով ստորագրեցին «Մեծ Կովկաս կոնսորցիում ստեղծելու մասին» համաձայնագիրը
• «Հան­ցա­վոր ան­գոր­ծու­թ­յուն են դրսևո­րում ՀՀ իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րը»
• «Ղա­րա­բա­ղյան խնդ­րի քա­ղա­քա­կան լու­ծու­մը պետք է գտն­վեր այս պա­տե­րազ­մից ա­ռաջ»
• ՃՇՀԱՀ-ի հետ համագործակցության շրջանակներում բացվեց ինտերակտիվ ուսուցման ռուսաց լեզվի առաջին կենտրոնը
• «Դուռ-լու­սա­մուտդ պինդ փա­կիր, ու­րի­շին գող մի հա­նիր»
• Կռա­պաշ­տու­թ­յու­նը քան­դեց Հա­յաս­տա­նը
• «Նո­յեմ­բե­րի 4-ի դրու­թ­յամբ Շու­շիում մեր դիր­քե­րը բո­լոր ա­ռում­նե­րով նպաս­տա­վոր են ե­ղել»
• «Որ­քան հիաս­թափ­ված եմ նախ­կին իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րից, այն­քան էլ հիաս­թափ­ված եմ ներ­կա­յիս իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րից»
• ՃՇՀԱՀ-ն 6 մլն դրամ է փոխանցել «Զինծառայողների ապահովագրության» հիմնադրամին և «Հայրենիքի պաշտպանի վերականգնողական կենտրոն»-ին
• ՃՇՀԱՀ հոգաբարձունների խորհրդի նիստում մեկ րոպե լռությամբ հարգեցին Ղարաբաղի պատերազմում իրենց կյանքը հանուն հայրենիքի զոհաբերած նահատակների հիշատակը
• «Պատերազմ և խաղաղության» նոր տարբերակը․ «վաճառված է» Արցախը, վտանգված է Հայաստանը
• Պա­տե­րազ­մի պայ­ման­նե­րում փաս­տա­թուղթն ին­չու՞ բո­վան­դա­կա­յին փո­փո­խու­թ­յուն չի կրել
• Արդեն ե­րեկ պետք է մե­կու­սաց­վեին և պար­տա­դիր թես­տա­վոր­վեին
• Գեր­շա­հույթ` պա­տե­րազ­մի հաշ­վին
• «Լար­վա­ծու­թ­յան մե­ծաց­մա­նը զու­գա­հեռ ես-ը ա­վե­լի է ձուլ­վում մենք-ին»
• «Հա­յե­րը ոչ միայն լավ գոր­ծա­րար­ներ են, այլև լավ մար­տիկ­ներ»
• ՃՇՀԱՀ-ը 15 մլն 500 հազար դրամ է փոխանցել «Հայաստան համահայկական հիմնադրամին»
• «Մեր ամ­րոց­նե­րի պա­տե­րի տակ լավ ջարդ են ու­տում և ու­տե­լու են»
• ՊԵԿ-ը միանձ­ն­յա՞ է ո­րո­շել
• Վլադ Ասատրյանը միաձայն վերընտրվեց ՃՇՀԱՀ հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ

Մեկնաբանություններ